حق حبس زن چیست؟

حق حبس در ازدواج :

یکی از حقوقی که به موجب ازدواج به زن تعلق می گیرد، حق حبس است.

حق حبس به این معناست که زن می تواند تا قبل از دریافت مهریه، وظایف زوجیت (مثل برقراری رابطه زناشویی) را انجام ندهد؛ به عبارت دیگر زن می تواند تا زمانی که همسرش مهریه را به او پرداخت نکرده است از انجام وظایف زناشویی امتناع نماید.

لازم به ذکر است که حق حبس در ازدواج فقط برای زن وجود دارد و مرد نمی تواند به بهانه این که زن وظایف زوجیت را انجام نداده است، از پرداخت مهریه خودداری کند.

ماده 1085 قانون مدنی در خصوص حق حبس می گوید: زن می تواند تا مهر به او تسلیم نشده از ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد امتناع کند مشروط بر اینکه مهر او حال باشد و این امتناع مسقط حق نفقه نخواهد بود.

همچنین ماده 1086 بیان می دارد: اگر زن قبل از اخذ مهر به اختیار خود به ایفاء وظایفی که در مقابل شوهر دارد قیام نمود دیگر نمی تواند از حکم ماده قبل استفاده کند معذلک حقی که برای مطالبه مهر دارد ساقط نخواهد شد.

به موجب این دو ماده برای اینکه زن بتواند از حق حبس خود استفاده کند، وجود چند شرط لازم است و در صورت عدم وجود این شرایط حق حبس زوجه از بین می رود:

1- مهریه باید حال یا عند المطالبه باشد؛ بنابراین اگر مهریه زن مؤجل (مدت دار) یا عند الاستطاعه باشد زن نمی تواند از حق حبس استفاده کند.

2- زن در صورتی می تواند از حق حبس استفاده کند که تاکنون در آن ازدواج اقدام به تمکین خاص (برقراری رابطه زناشویی) نکرده باشد؛ بنابراین اگر زن حتی یکبار با رضایت خود (نه از روی اکراه و اجبار) اقدام به تمکین کند دیگر حق حبس نخواهد داشت. لذا در صورتی که انجام وظایف زوجیت به واسطه اکراه و تهدید باشد حق حبس زن از بین نمی رود.

به علاوه اعسار مرد موجب سقوط حق حبس نیست؛ توضیح آنکه حتی اگر مرد توانایی مالی برای پرداخت مهریه نداشته باشد نیز حق حبس زن باقی می ماند و دادگاه پرداخت مهریه را قسط بندی می کند. در این صورت زن می تواند تا زمانی که آخرین قسط را دریافت نکرده است از انجام وظایف زوجیت امتناع کند. همچنین زن در زمان اِعمال حق حبسش می تواند از شوهرش مطالبه نفقه کند.

بنابراین حق حبس در ازدواج صرفاً مخصوص زن است و با شرایطی که در بالا بیان شد زن می تواند از این حق استفاده کند و آن را اعمال نماید.