وبلاگ حقوق خانواده
» نفقه زوجه در ازدواج دائم و موقت
در این مطلب به تعریف نفقه، قوانین مرتبط با نفقه و موارد عدم تعلق آن به زوجه می پردازیم.
تعریف نفقه ی زوجه:
براساس ماده ی 1107 قانون مدنی، نفقه ی زوجه عبارت است از همه ی نیاز های متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غذا، اثاث منزل و هزینه های درمانی و بهداشتی و خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه ی نقصان یا مرض که شوهر باید آن ها را به همسر خود پرداخت نماید.
در ازدواج دائم پرداخت نفقه ی زوجه بر عهده ی زوج است اما در ازدواج موقت، نفقه به زن تعلق نمی گیرد اگرچه زوجین (زن و شوهر) می توانند بر خلاف آن شرط کنند و برای زن نفقه در نظر بگیرند.
مطلب مرتبط
برای گرفتن مهریه از کجا شروع کنیم؟در چه مواردی نفقه به زن تعلق نمی گیرد؟
نفقه به زنی که ناشزه محسوب می شود تعلق نمی گیرد. مطابق ماده 1108 قانون مدنی زنی ناشزه است که بدون مانع مشروع، وظایف زوجیت را انجام ندهد؛ به عبارتی عدم تمکین زن بدون دلیل موجه قانونی نشوز نام دارد.حال باید ببینیم که تمکین چیست؟
تمکین دو نوع است: تمکین عام و خاص
تمکین عام : یعنی پذیرش این مسئله که مرد ریاست خانواده را بر عهده دارد و در اموری همانند تعیین محل سکونت، نحوه ی تربیت فرزندان و عدم اشتغال زن به مشاغل منافی مصالح خانوادگی تصمیم گیری می کند. البته قرار گرفتن مرد به عنوان رئیس خانواده به معنای پادشاهی وی نیست بلکه منظور از ریاست مرد این است که مسئولیت بیشتری [ از جمله پرداخت هزینه های زندگی، پرداخت مهریه و تامین زندگی آبرومندانه برای همسر و فرزندان ] بر عهده ی او قرار می گیرد.
تمکین خاص : به معنای آمادگی زن برای برقراری رابطه زناشویی می باشد.
باید توجه داشت که در موارد زیر با وجود اینکه زن تمکین نکرده ناشزه محسوب نمی شود و نفقه به او تعلق می گیرد:
_ اگر دلیل عدم تمکین زن اعمال حق حبس باشد ( حق حبس یعنی زن بخواهد تا زمانی که مهریه ی او پرداخت نشده رابطه زناشویی برقرار نکند که البته در صورتی می تواند برای دریافت مهریه تمکین نکند که تاکنون در آن ازدواج اقدام به برقراری رابطه زناشویی نکرده باشد.)
_ اگر زن با اجازه دادگاه یا با موافقت شوهر منزل وی را ترک کند و مسکنی جداگانه داشته باشد.
_ اگر زن به دلیل ترس جانی، مالی و حیثیتی در منزلی جداگانه باشد.
در موارد فوق با وجود اینکه زن تمکین نکرده است، به علت وجود دلیل قانونی ناشزه محسوب نمی گردد و به او نفقه تعلق می گیرد.
لذا پرداخت نفقه ی زنی که ناشزه نیست در ازدواج دائم واجب است و در ازدواج موقت نیز زوجین می توانند با توافق یکدیگر برای زن نفقه در نظر بگیرند.
تهیه کننده : سیده فاطمه بوستانی - میزان بلاگ
با الهام از کتاب حقوق مدنی دکتر توکلی
