» عدّه در ازدواج
عِدّه چیست؟
عده عبارت است از حالت انتظار شرعی؛ به عبارت دیگر اگر نکاح به واسطه فوت شوهر، طلاق، فسخ، انفساخ و... منحل شود ، مدتی به نام عده آغاز می شود که تا پایان این مدت زن نمی تواند با مرد دیگری ازدواج کند.
مدت عده در ازدواج دائم :
در صورت طلاق یا فسخ یا انفساخ نکاح : زنی که حامله نیست باید سه طُهر ( سه پاکی ) يا سه ماه و زن حامله بايد تا وضع حمل عده نگه دارد.
در صورت فوت شوهر : زن غیر حامله باید چهار ماه و ده روز و زن حامله باید بیشترین مدت از وضع حمل تا چهار ماه و ده روز را عده نگه دارد.
مدت عده در ازدواج موقت:
در صورت بذل مدت، فسخ نکاح، انفساخ نکاح یا انقضای مدت: زن غیر حامله باید دو طُهر يا چهل و پنج روز و زن حامله باید تا وضع حمل عده نگه دارد.
در صورت فوت شوهر : زن غیر حامله باید چهار ماه و ده روز و زن حامله باید بیشترین مدت از وضع حمل تا چهار ماه و ده روز را نگه دارد.
چه زنانی عده ندارند؟
بر اساس ماده ۱۱۵۵ ق.م، دختر باکره و زن یائسه عده طلاق و عده فسخ نکاح ندارند؛ اما هر دو موظف به نگه داشتن عده وفات در صورت فوت همسر خود هستند.
۱- زنان یائسه :
زنان یائسه امکان بارداری ندارند؛ بنابراین طبق قانون و شرع، عده طلاق برای زنان یائسه وجود ندارد. زن یائسه تنها عده وفات دارد. عده وطی به شبهه ( نزدیکی بر اساس شبهه )و عده طلاق نیز در خصوص ایشان منتفی است.
بنابراین تنها در صورتی زن یائسه موظف به نگه داشتن عده است که شوهرش فوت کرده باشد. در صورت مرگ شوهر، زن باید عده مرگ شوهر را رعایت نماید.
۲- دختر باکره:
در صورتی که رابطه زناشویی میان زوجین صورت نگرفته باشد امکان بارداری وجود ندارد؛ بنابراین دختر دوشیزه نیز عده ندارد. طلاق در دوران عقد نیز در صورت عدم ایجاد رابطه زناشویی، عده نخواهد داشت. البته دوشیزه عده وفات دارد.
۳- زوجه صغیره:
مطابق شرع و نظر فقهای امامیه، طلاق دختر نابالغ و دختری که به دلیل داشتن سن کم احتمال بارداری نداشته باشد، از نوع بائن و بدون عده است.